طهران قدیم/ میدان فردوسی
سال 1312 شمسی دولت ایران که در تدارک برنامه «هزاره فردوسی» بود به این فکر افتاد که یکی از خیابانهای پایتخت را به اسم فردوسی نامگذاری کند. قرعه به نام علاءالدوله افتاد. شهرداری آن موقع توسعه و تعریض خیابان را از میدان توپخانه تا کنار بخش بازمانده از خندق شهر در شمال شروع کرد. این کار حدود یک سال طول کشید و خیابان در مهر 1313 رسماً افتتاح شد و نام فردوسی را بر آن گذاشتند. در منتهیالیه شمالی این خیابان هم میدانی ساخته شد که فردوسی نام گرفت و مجسمهای که زردشتیان هندوستان از برنز ساخته و به مناسبت هزاره فردوسی تقدیم کرده بودند وسط آن نصب شد. این مجسمه، فردوسی را در حالتی نشان میداد که بر تشک نشسته و بر بالش تکیه داده بود. بعدها این مجسمه را به دانشگاه تهران بردند و مجسمه دیگری جای آن به میدان آوردند. مجسمه فعلی فردوسی بهصورت ایستاده در کنار زال و در حالی که شاهنامه را در دست دارد، 17خردادماه سال 1338 توسط زندهیاد استاد ابوالحسن صدیقی، هنرمند مجسمهساز ساخته شد و پس از نصب از آن پردهبرداری شد.
سازنده تندیس فردوسی
ابوالحسن صدیقی، از شاگردان برجسته کمالالملک، پس از سالها شاگردی در زمینه نقاشی، به دلیل استعدادی که در زمینه مجسمهسازی داشت و به تشویق استاد به مجسمهسازی پرداخت و آثاری ماندگار از خود به یادگار گذاشت. مجسمه فردوسی در میدان فردوسی، مجسمه خیام در پارک لاله تهران، مجسمه نادرشاه افشار در مشهد، بوعلیسینا در میدان بوعلی همدان، مجسمه خیام در نیشابور، سعدی در شیراز، یعقوب لیث در زابل، امامقلی خان در اردبیل، و تندیس میرزا تقی خان امیرکبیر در پارک ملت تهران از جمله کارهای ارزشمند این استاد هنرمند است.
ابوالحسن صدیقی سال 1273 شمسی در محله عودلاجان تهران به دنیا آمد و پس از 101 سال عمر پربار، 20 آذرماه سال 1374 چشم از جهان فرو بست.
وقایع تاریخی فردوسی
* 23 تیرماه سال ۱۳۳۰ خورشیدی «آورل هریمن» مشاور ترومن، رئیسجمهور وقت آمریکا با پیامی حاوی طرح میانجیگری این دولت بین ایران و انگلستان وارد تهران شد و مورد استقبال قرار گرفت. همین استقبال ویژه سبب تشدید مخالفت چپگراهای آن دوره شد و بعد از ظهر همان روز علیه ورود او و میانجیگری آمریکا در امور نفت، در خیابانهای تهران تظاهرات حدود یکصد هزار نفری به راه افتاد که از میدان فردوسی شروع و به میدان بهارستان ختم میشد.
* سیام تیر سال ۱۳۳۱ تظاهرات مردمی به هواداری از مصدق در میدان فردوسی و مناطق اطراف این میدان به راه افتاد.